Επιχειρήσεις και καταναλωτές. Κώδικας Δεοντολογίας περί ανακοινώσεων μείωσης της τιμής (ιδίως σε προσφορές/εκπτώσεις/ προωθητικές ενέργειες). Υπ.αριθμ. 35935/2023 υπουργική απόφαση(ΦΕΚ 264Ο Α/ 21- 4-2023). Φυσικά και ηλεκτρονικά καταστήματα (e-shops) .
Α. Δυνάμει της υπ.αριθμ. 35935/2023 υπουργικής απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων θεσπίζεται Κώδικας δεοντολογίας για την παροχή κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τον ορθό τρόπο επικοινωνίας κάθε ανακοίνωσης μείωσης της τιμής και ιδίως κατά τη διάρκεια εκπτώσεων, προσφορών, προωθητικών ενεργειών ή άλλων συναφών πρακτικών. Ειδικότερα με βάση το άρθρο της ως άνω υπουργικής απόφασης
«….. Άρθρο 1
Αντικείμενο - Κώδικας Δεοντολογίας περί ανακοινώσεων μείωσης της τιμής (ιδίως σε
προσφορές/εκπτώσεις/προωθητικές ενέργειες)
1. Αντικείμενο της παρούσας αποτελεί η θέσπιση Κώδικα δεοντολογίας για την παροχή κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τον ορθό τρόπο επικοινωνίας κάθε ανακοίνωσης μείωσης της τιμής και ιδίως κατά τη διάρκεια εκπτώσεων, προσφορών, προωθητικών ενεργειών ή άλλων συναφών πρακτικών.
2. Ο Κώδικας Δεοντολογίας για ανακοινώσεις μείωσης της τιμής (ιδίως σε προσφορές/εκπτώσεις/προωθητικές ενέργειες) παρατίθεται στο Παράρτημα Ι και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής……»
Ειδικότερα σύμφωνα με τα ειδικότερα διαλαμβανόμενα στην εισαγωγή του παραστήματος της ως άνω υπουργικής απόφασης
«….Η συμμόρφωση των επιχειρήσεων με τους κανόνες που ρυθμίζουν τη λειτουργία της αγοράς ο σεβασμός στα δικαιώματα των καταναλωτών και η τήρηση των αρχων της σωστής ενημέρωσης και πληροφόρηση τους ,συμβάλλει ουσιαστικά στην προώθηση του υγιούς ανταγωνισμού και την εμπέδωση συνθηκών εμπιστοσύνης , μεταξύ επιχειρήσεων και καταναλωτών . ΄
Αποτελεί ευθύνη των επιχειρήσεων να διασφαλίζουν ότι οι εμπορικές πρακτικές που ακολουθούν δεν παραπλανούν τους καταναλωτές αλλά τους παρέχουν τη δυνατότητα να επηρεάζουν σε όφελος τους τις εξελίξεις και να διαμορφώνουν υγιή καταναλωτική συνείδηση και πρότυπα ορθής καταναλωτικής συμπεριφοράς , επιτυγχάνοντας εν τέλει το τρίπτυχο «ενημερωμένη επιχείρηση , ενημερωμένος καταναλωτής , υγιής αγορά…»
Β. Ακολουθούν δέκα ερωτήσεις και απαντήσεις με βάση τον «Κώδικα Δεοντολογίας περί ανακοινώσεων μείωσης της τιμής» σχετικά με τις ανακοινώσεις μείωσης των τιμής από τις επιχειρήσεις που διαθέτουν φυσικά ή / και ηλεκτρονικά καταστήματα(e-shops) και ειδικότερα:
- Υπό στοιχ. 3.3 του παραρτήματος της υπ. αριθμ. 35935/2023 υπουργικής απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων περιλαμβάνεται το ερώτημα:
Ποιοι είναι οι κανόνες για την ανακοίνωση μείωση τιμής;
Απάντηση: Σύμφωνα με τα ειδικότερα διαλαμβανόμενα της υπό στοιχ. 13 στο παράρτημα της υπ. αριθμ. 35935/2023 υπουργικής απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων
« … Γενικός κανόνας
Σύμφωνα με τα ειδικότερα διαλαμβανόμενα υπό στοιχ. 13 του Παραρτήματος της αριθμ. 35935/2023 υπουργικής απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων
Κατά την ανακοίνωση μείωσης τιμής είναι υποχρεωτικό να αναγράφεται ρητά η προγενέστερη τιμή ή τιμή αναφοράς βάσει της οποίας εφαρμόζεται η έκπτωση
Η τιμή αναφοράς είναι η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά την περίοδο των 30 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής.
Συνεπώς κρίσιμη είναι η χαμηλότερη τιμή που προσέφερε ο έμπορος τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες κατά το χρονικό διάστημα των 30 ημερών , πριν , ανεξάρτητα από το αν συνήφθη σύμβαση με καταναλωτές στην τιμή αυτή . Ασφαλώς , ως προγενέστερη τιμή είναι η πραγματικά προσφερόμενης τιμής και όχι η «αρχική άνευ διαγραφών…»
2 .Η τιμή αναφοράς ισχύει ανά κανάλι πώλησης;
Απάντηση:
Σύμφωνα με τα ειδικότερα διαλαμβανόμενα της υπό στοιχ. 14 στο παράρτημα της υπ. αριθμ. 35935/2023 υπουργικής απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων
Η τιμή αναφοράς ισχύει ανά κανάλι πωλήσεων :αυτό σημαίνει ότι εάν ο έμπορος διαθέτετ΄τόσο φυσικό όσο και ηλεκτρονικά καταστήματα στα οποία εφρμόζει διαφορετικές τιμές θα πρέπει να καθορίσει την τιμή αναφοράς ξεχωριστά για καθένα από αυτά τα κανάλια πωλήσεων . Συνεπώς , η τιμή αναφοράς που ισχύει στο φυσικό κατάστημα μπορεί να διαφέρει από την αναφοράς που ισχύει για το ηλεκτρονικό κατάστημα.
3.Μπορεί να ισχύει τιμή αναφοράς ανά σημείο πώλησης;
Απάντηση:
Σύμφωνα με τα ειδικότερα διαλαμβανόμενα υπό στοιχ. 15 στο παράρτημα στην υπ.αριθμ. 35935/2023 υπουργική απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων .
«Επιπρόσθετα , ισχύει και τιμή αναφοράς ανά σημείο πώλησης: εάν ο έμπορος διαθέτεις περισσότερα φυσικά καταστήματα και εφαρμόζει διαφορετικές τιμές σε κάθε κατάστημα , θα πρέπει να καθορίσει την τιμή αναφοράς ξεχωριστά ανά κατάστημα».
4. Ποια είναι η διάρκεια της μείωσης τιμής;
Απάντηση:
Με βάση τα περιλαμβανόμενα υπό στοιχ. 18 παράρτημα της υπ . αριθμ. 35935/2023 υπουργική απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, η παρ.2α του άρθρου 15 του ν. 4177/2013 δεν κάνει αναφορά στη διάρκεια ισχύος της μειωμένης τιμής. Οι έμποροι δεν είναι υποχρεωμένοι να παρέχουντην πληροφορία σχετικά με το πόσο χρονικό διάστημα χρησιμοποιούντην προγενέστερη τιμή. Σημειώνεται ωστόσο ότι εκτεταμένες χρονικά μειώσεις δύναται να αξιολογηθούν με βάση τα στοιχεία κάθε περίπτωσης ως αθέμιτες εμπορικές πρακτικές με βάση τα άρθρα 9α – 9θ του ν. 2551/1994 (βλ.κατωτέρω παρ.28 επ)
5. Τί ισχύει για τις προοδευτικές μειώσεις;
Απάντηση:
Με βάση τα περιλαμβανόμενα υπό στοιχ. 19 παράρτημα της υπ . αριθμ. 35935/2023 υπουργική απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων , οι έμποροι μπορούν να διαφημίσουν προοδευτικές μειώσεις , για παράδειγμα για να απαλλαγούν από τα τελευταία κομμάτια ή να τραβήξουν την προσοχή των καταναλωτών , χωρίς να χρειάζεται να αναπροσαρμόσουν την τιμή αναφοράς. Μια περίοδος εκστρατείας πωλήσεων δεν θα υπερβαίνει τις 30 ημέρες ,εφόσον, τρέχουν προοδευτικές μειώσεις.
6. Υπό στοιχ. 3.3.5 του παραρτήματος της υπ. αριθμ. 35935/2023 υπουργικής απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων περιλαμβάνεται το ερώτημα:
Μπορούν να αναφέρονται οι έμποροι στην προτεινόμενη λιανική τιμή/ συνιστώμενη τιμή τιμοκαταλόγου;
- Με βάση τα περιλαμβανόμενα υπό στοιχ. 21στο παράρτηματης υπ. αριθμ. 35935/2023 υπουργική απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων , οι έμποροι δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν την προτεινόμενη λιανική τιμή / συνιστώμενη τιμή καταλόγου ως προγενέστερη τιμή/ τιμή αναφοράς για την ανακοίνωσημείωση τιμής.
Με βάση τα περιλαμβανόμενα υπό στοιχ. 22 στο παράρτηματης υπ . αριθμ. 35935/2023 υπουργική απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεωναναφέρεταιότι «…. οι έμποροι μπορούν ασφαλώς να κάνουν αναφορά στην προτεινόμενη λιανική τιμή/ συνιστώμενη τιμή καταλόγου στο πλαίσιο σύγκρισης τιμών,αλλά δεν μπορούν να δώσουν την εντύπωση ότι πρόκειτια για μείωση τιμής , για παράδειγμα , τοποθετώντας την τιμή δίπλα ή κάτω από διαγραμμένη τιμή καταλόγου. Θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι δεν θα δημιουργείται σύγχυση μεταξύ της σύγκρισης τιμών και της μείωσης τιμής.
Γενικά , επιτρέπεται η αναφορά «προσθέτων» τιμών αναφοράς, όπως οι συνιστωμεμενες τιμές καταλόγου .
Ωστόσο οι γενικοί κανόνες για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές εξακολουθούν επίσης να ισχύον (βλ. κατωτέρω παρ. 28 επ) .
Σε κάθε περίπτωση , δηλαδή , θα πρέπειοι πρόσθετες τιμές αναφοράς να παρατίθενται με σαφήνεια και δεν θα πρέπει να αποσπούν οπτικά την προσοχή από την βασική υποχρεωτική τιμή αναφοράς όπως προσδιορίζεται στο άρθρο 15 παρ. 2α ν. 4177/2013. Περαιτέρω , αν η συνιστώμενη τιμή καταλόγου είναι αδικαιολόγητα υψηλήκαι δεν εφαρμόζεται ή δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ στην πράξη , η αναφορά σε αυτή την τιμή καταλόγου μπορεί να είναι παραπλανητική καθώς δίδει της εντύπωση ότι ο καταναλωτής λαμβάνει μεγαλύτερο όφελος από ό,τι ισχύει στην πραγματικότητα.
7. Υπό στοιχ. 3.3.6 του παραρτήματος της υπ. αριθμ. 35935/2023 υπουργικής απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων περιλαμβάνεται το ερώτημα:
Μπορούν να διαφημίζουν οι έμποροι έκπτωση τόσο στον ιστότοπο τους όσο και στ οφυσικότους κατάστημα ;
Απάντηση:
Με βάση τα περιλαμβανόμενα υπό στοιχ. 23 στο παράρτημα της υπ . αριθμ. 35935/2023 υπουργική απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων , οι έμποροι μπορούν να εφαρμόζουν ταυτόχρονες εκπτώσεις στον ιστότοπό τους και στο φυσικό τους κατάστημα. Ωστόσο , κάθε φορά πρέπει να προσδιορίζουν την τιμή αναφοράς ανά προϊόν και ανά κανάλι και σημείο πώλησης . Εάν έχουν εφαρμόσει διαφορετικές τιμές σε πολλά σημεία πώλησης ή κανάλια , οι τιμές αναφοράς για το ίδιο προϊόν θα είναι επομένως διαφορετικές .
8 .Υπό στοιχ. 3.3.7 του παραρτήματος της υπ. αριθμ. 35935/2023 υπουργικής απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων περιλαμβάνεται το ερώτημα:
Μπορεί να προσφέρουν οι έμποροι προσωπική έκπτωση στους πελάτες τους;
Aπάντηση:
Με βάση τα περιλαμβανόμενα υπό στοιχ. 24 στο παράρτηματηςυπ . αριθμ. 35935/2023 υπουργική απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων
Οι έμποροι μπορούν να χρησιμοποιήσουν προγράμματα επιβράβευσης ή να προσφέρουν προσωπική έκπτωση στους πελάτες τους . Με δεδόμενο ότι σε αυτή της περίπτωση δεν προβαίνουνσε ανακοίνωση μείωσης της τιμής δεν υπάρχει υποχρέωση μνείαςτης τιμής αναφοράς. Ωστόσο δε μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτόν τον τρόπο προώθησης για να παρακάμψουν τους κανόνες για την ανακοίνωση μείωση τιμής.
Εάν πράγματι προσφέρουν ή διαφημίζουν την «προσωπική» έκπτσωη σε όλους ή σε μεγάλο αριθμό προσώπων, ισχλύει η υποχρέωση παράθεσης της τιμής αναφοράς.
Παραδείγματα που συνιστούν προσωπικές εκπτώσεις:
Χωρίς αυτό να ανακοινωθεί εκ των προτέρων , ο καταναλωτής λαμβάνει κουπόνι «20% έκπτωση σε προϊόν της επιλογής του» κατά την αγορά, το οποίο ισχύει για την επόμενη αγορά μέχρι το τέλος του μήνα
Είναι τα γενέθλια του καταναλώτή , ο οποίος λαμβάνει ένα προσωπικό κουπόνι μείωσης με αυτής την ευκαρία .
∙Κάνοντας αγόρες, ο καταναλώτής μπορεί να εξοικονομήσει πόντους για να εξαργυρώσει αργότερα για μείωση τιμής.
ΠΡΟΣΟΧΉ : Οι διατάξεις για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές εξακολοθούν να ισχύον :ο καταναλωτής δεν μπορεί να παραπλανηθεί σχετικά με την τιμή , τη μέθοδο υπολογισμού της ή το πλεονέκτημα τιμής .
Παραδείγματα που ΔΕΝ συνιστούν προσωπικές εκπτώσεις:
∙ Ένα banner ορατό σε όλους στο ηλεκτρονικό κατάστημα «Σήμερα , έκπτωση 20% χρησιμοποιώντας τον κωδικό ΧΥΖ»
∙ «Αυτό το Σαββατοκύριακο , 20 % έκπτωση σε όλα , μόνο για πελάτες ,μεκάρτα πελάτη» εάν πολλοί πελάτες χρησιμοποιούν κάρτα πελάτη και είναι εύκολο να αποκτήσουν μία.
∙Ένα κουπόνι σε ένα φυλλάδιο ή εφημερίδα που είναι διαθέσιμο σε όλους τους καταναλωτές (ή σε μεγάλο αριθμό από αυτούς) ή που μπορεί να αποκτηθεί στο ίδιο το κατάστημα.
Στις περιπτώσειςαυτές δεν υφίσταται προσωπική έκπτωση και συνεπώς εφαρμόζονται οι κανόνες για την ανακοίνωση μείωσης της τιμής . Συνεπώς , οι έμποροι θα πρέπει να αναφέρουν την τιμή αναφορά και τη μειωμένη τιμή δίπλα σε κάθε προϊόν που επωφελείται από τη μείωση , με την τιμή αναφοράς να είναι η χαμηλότερη τιμή στην οποία πρόσφεραν αυτό το προϊόνπρος πώληση τις τριάντατελευταίες ημέρες
9. Υπό στοιχ. 3.3.8 του παραρτήματος της υπ. αριθμ. 35935/2023 υπουργικής απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων περιλαμβάνεται το ερώτημα:
Μπορούν να διαφημίζουν οι έμποροι έκπτωση σε μια ολόκληρη κατηγορία προϊόντων;
Απάντηση:
- ∙Με βάση τα περιλαμβανόμενα υπό στοιχ. 25 στο παράρτημα της υπ . αριθμ. 35935/2023 υπουργική απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, οι έμποροι μπορούν να διαφημίζουν για γενική μείωσητιμής σε μια κατηγορία προϊόντων, όπως «έκπτωση 20% στα χριστουγεννιάτικά στολίδια» .Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αναφέρουντόσο τη μειωμένη τιμή όσο και την τιμή αναφοράς για κάθε προϊόν που επωφελείταιαπό τη μείωση στον ιστότοπό τους ή στο φυσικό τους κατάστημα
∙ Δηλώσεις όπως «η έκπτωση υπολογίζεται στο ταμείο» ή αντίστροφα « η έκπτωση περιλαμβάνεται ήδη στην τιμή» δεν επιτρέπονται. Οι έμποροι οφείλουν να καθορίσουν την τιμή αναφοράς ξεχωριστά για κάθε προϊόν , η οποία θα πρέπει να είναι η χαμηλότερη τιμή στην οποία προσέφεραν το προϊόν προς πώληση κατά τη διάρκεια της περιόδου των 30 ημερών που προηγείται της προσφοράς ανά κανάλι πωλήσεων. Εάν η προσφορά ισχύει τόσο στο φυσικό κατάστημα όσο και το διαδίκτυο , οι έμποροι θα πρέπει να καθορίσουν και να υποδείξουν τις τιμές αναφοράς ανά κανάλι.
Η διαφήμιση θα πρέπει να αναφέρει που και πότε ισχύει η προσφορά . Δεν θα πρέπει να αναφέρει σαφώς που και πότε ισχύει η προσφορά.
Δεν θα πρέπει να αναφέρεις σαφώςπουκαι πότε ισχύει η προσφορά . Δεν θα πρέπει να δημιουργείται η εντύπωση ότι μια μείωση ισχύει παντού, ενώ στην πραγματικότητα π.χΙσχύει μόνο σε ένα συγκεκριμένο φυσικό κατάστημά .
- Εάν ισχύουν διαφορετικά ποσοστά μείωσης, επιτρέπεται να χρησιμοποιηθεί μια αναφορά του τύπου «έκπτωση μέχρι 50%» στη διαφήμιση , αλλά αυτό δεν θα πρέπει να είναι παραπλανητικό. Εάν η διαφήμιση δίνει την εντύπωση ότι οι εκπτώσεις είναι υψηλές ενώ στην πραγματικότητα προσφέρεται έκπτσωη 50 % μόνο σε λίγα προιόντα και χαμηλότερο ποσοστό στα υπόλοιπα, αυτό δύναται να θεωρηθεί παραπλανητικό
10 . Είναι δυνατόν οι διατάξεις για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές (άρθρα 9α – 9θ ν.2251/1994) να εφαρμοστούν σε διάφορες παραπλανητικές πτυχές των πρακτικών μείωσης των τιμών ;
Απάντηση:
Με βάση τα περιλαμβανόμενα υπό στοιχ. 39 στο παράρτημα της υπ . αριθμ. 35935/2023 υπουργική απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων , οι διατάξεις για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές (άρθρα 9α – 9θ ν.2251/1994) μπορείνα εφαρμοστούν σε διάφορες παραπλανητικές πτυχές των πρακτικών μείωσης των τιμών, όπως:
∙υπερβολικά μεγάλα διαστήματα κατά τα οποία εφαρμόζονται μειώσεις των τιμών σε σύγκριση με το χρονικό διάστημα κατά το οποίο τα αγαθά πωλούνται σε τιμή χωρίς μείωση των τιμών
Για να δείτε το σύνολο της υπ αριθμ. 35935/2023(ΦΕΚ 264Ο Α/ 21- 4-2023) υπουργικής απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων στη οποία περιλαμβάνεται ο Κώδικας Δεοντολογίας περί ανακοινώσεων μείωσης της τιμής , όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της Κυβέρνησης πατήστε εδώ .